قرآن مبینمبین از صفات قرآن است که خاصیت روشنگری قرآن را دارد. ۱ - صفت مبین در آیات قرآنصفت «مبین» یکی از صفات مهم قرآن و نشان‌دهنده خاصیت روشنگری قرآن است، و در شانزده آیه از قرآن، این صفت برای قرآن ذکر شده است؛ مانند: «تِلْکَ آیاتُ الْقُرْآنِ وَ کِتابٍ مُبینٍ»؛ این آیات قرآن و کتاب مبین است. «وَ أَنْزَلْنا إِلَیْکُمْ نُوراً مُبینا»؛ و نور آشکاری به‌سوی شما نازل کردیم. ۲ - معنای لغوی مبین«مبین» اسم فاعل از «ابان» به معنای لازم و متعدی (روشن و روشن کننده) می‌آید. ۳ - استعمال مبین در قرانکلمه «مبین» در قرآن پنج مورد به صورت نکره و پنج مورد با «ال» تعریف به کار رفته است. [۱۳]
راغب اصفهانی، حسین بن محمد، المفردات فی غریب القرآن، ص۶.
[۱۶]
مصباح، محمد تقی، قرآن شناسی، ج۱، ص۶۵.
[۱۷]
مصباح، محمد تقی، قرآن شناسی، ج۱، ص۳۹.
۴ - دیدگاه مفسرانمفسران قرآن مجید مبین بودن قرآن را این‌گونه بیان کرده‌اند: ۴.۱ - جداکننده حق از باطل«مبین» از «بینونت» گرفته شده، به معنای آشکار و جدا نمودن حق از باطل و صلاح از فساد است؛ «مبین» یعنی بیان راه هدایت، سعادت و چگونگی سیر و سلوک بشر؛ «مبین» یعنی حقایق معارف مبدأ و معاد و احکام به صورت آیات و در قالب کلام بلیغ تنزل داده شده و حقایقی را بیان می‌نماید که ظاهر و براساس منطق است و نمی‌توان درباره آنها شک و تردید نمود. [۱۸]
حسینی همدانی، سید محمدحسین، انوار درخشان، ج۹، ص۳۳۹ ـ ۳۴۰.
۴.۲ - کتابی روشن و آشکارصفت «مبین» ناظر به آن است که قرآن، کتابی روشن و آشکار است و انسان می‌تواند به‌آسانی از رهنمودهای آن استفاده کند و به‌راحتی خود را در مسیر هدایت قرآن قرار دهد. ۴.۳ - آشکارکننده گمراهی و ضلالتمعنای «مبین» این است که قرآن گمراهی را از رشد و حق را از باطل جدا و بیان (آشکار) می‌کند؛ زیرا قرآن بیان تمام وظایف دینی است؛ مطالب اعتقادی را با ادله واضحه و منطق صحیح بیان فرموده؛ سرگذشت پیامبران را برای تنبیه بندگان مکرر بیان کرده و در نهایت وضوح بشر را به انتظام زندگی و به سعادت دعوت می‌نماید، حقایق معارف را برای آنان روشن و آشکار می‌سازد و بشر را از گمراهی و ضلالت باز می‌دارد. [۲۱]
طیب، سید عبدالحسین، اطیب البیان فی تفسیر القرآن، ج۸، ص۳.
۴.۴ - آشکار کننده حقایق«مبین» از ماده «ابانه» است؛ یعنی قرآن، هم آشکار است و هم آشکارکننده حقایق. این ماده گاهی به معنای فعل لازم و گاهی متعدی آمده، در صورت اول مفهوم کلمه «مبین» همان آشکار خواهد بود؛ یعنی اعجازش روشن است. و در صورت دوم آشکارکننده احکام، سرگذشت پیشینیان، احوال آخرت از ثواب و عقاب، راه سعادت و گمراهی و... است. ۵ - پانویس
۶ - منبع۷ - عناوین مرتبطبیان (قرآن) . ۶ - منبعفرهنگنامه علوم قرآنی، برگرفته از مقاله «مبین (قرآن». پایگاه اسلام کوئست. |